Tegoroczni laureaci to osoby niezwykle skromne, poświęcające swój czas potrzebującym. Władze Opola, jak wybrzmiało ze sceny, bez społeczników i organizacji pozarządowych by sobie już nie poradziły. Natomiast laureaci ze zdziwieniem przyjmowali nagrodę: statuetkę i czek wartości 5000 złotych.
Nagrody Jana Całki – Jarosław Szychliński Liderem Społecznym Roku 2022
Tytuł Lidera Społecznego Roku 2022 otrzymał Jarosław Szychliński. To założyciel stowarzyszenia Quisisana, które zajmuje się pomocą uzależnionym, ofiarom przemocy oraz przestępstw. Jest bardzo zaangażowany w swoją działalność. Niejednokrotnie, kiedy brakowało pieniędzy na terapię dla podopiecznych, a nie można było jej przerwać, pan Jarosław kontynuował ją społecznie, za darmo. Liczba osób, którym jego stowarzyszenie pomogło w krytycznych życiowych sytuacjach idzie w setki, jeśli już nie ponad tysiąc.
– Stowarzyszenie legalizowaliśmy jeszcze u Jana Całki. Wówczas był naczelnikiem Biura Organizacji Pozarządowych w Opolu – mówi Jarosław Szychliński, Lider Społeczny 2022 roku.
– Już wcześniej Przemek Parkitny [urzędnik i przyjaciel Jana Całki – aut.] nam powiedział, że u Janka trzeba się dobrze zaprezentować. Bo on od razu rozpoznaje, komu zależy tylko na pieniądzach, a komu na autentycznym działaniu. A jeśli rozpozna, że z serca chcecie pomagać, to zawsze możecie na niego liczyć. I tak to się zaczęło – opowiada.
– To Jan Całka pomógł nam ruszyć z programem rządowym w 2012 roku, „Pokrzywdzeni przestępstwem” – podkreśla Magdalena Stańczak, psycholog i prezes stowarzyszenia Quisisana. – Pojechał nawet pojechał z nami do Bielska-Białej rozmawiać z inną organizacją pozarządową. Oni zaproponowali nam współpracę. Tak zaczęliśmy prowadzić projekt „Pokrzywdzeni przestępstwem” na skalę województwa opolskiego.
Szychliński i Stańczak dodają, iż Jan Całka był wymagający, ale też oddawał swoje serce innym. – Zostawiał cząstkę siebie w sercach innych ludzi – mówią.
Nagrody Jana Całki – Zupa w Opolu Pożytkiem Roku
Z kolei miano Pożytku Roku trafiło do inicjatywy Zupa w Opolu. Od 2017 roku w każdą sobotę na placu Kopernika wolontariusze fundacji rozdają potrzebującym około 90 porcji ciepłego posiłku, kanapek, napojów oraz słodyczy. Z czasem fundacja zaczęła też rozdawać bezdomnym i ubogim odzież, oferować pomoc medyczną oraz wspierać w załatwieniu różnych życiowych spraw.
– Absolutnie nie spodziewaliśmy się tej nagrody – podkreślali Katarzyna Krzyścin, na co dzień fizyk nuklearny, Agnieszka Kluza, nauczycielka i Grzegorz Gurbała, informatyk.
– Jak zobaczyliśmy, ile jest bardzo różnych inicjatyw pomocowych w Opolu, to pomyśleliśmy, że są lepsi od nas – dodaje Grzegorz Gurbała.
Patron konkursu, Jan Całka, zmarł siedem lat temu. To działacz antykomunistycznej opozycji w czasach PRL, po 1989 roku pierwszy przewodniczący Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” Śląska Opolskiego. W czasach wolnej Polski zaszczepiał ludziom solidaryzm społeczny i sam wcielał go w życie. Społecznik, orędownik społeczeństwa obywatelskiego, autorytet, ale przede wszystkim dobry człowiek.
– Pana Jana Całkę spotkałem na placu Kopernika, kiedy do Opola przyjechali żołnierze amerykańscy – wspominał Arkadiusz Wiśniewski, prezydent Opola. – Wtedy nie byłem świadom, w jak złym jest stanie zdrowia. I to było moje ostatnie spotkanie z panem Janem. Mam to spotkanie ciągle w pamięci i pamiętamy o nim zawsze. Zapewne wbrew jemu samemu, bo to był wyjątkowo skromny człowiek.
Jana Całkę znała również obecna szefowa Centrum Dialogu Obywatelskiego Dorota Piechowicz-Witoń.
– To siódma edycja konkursu, a za każdym razem czuję ogromną determinację, żeby to wszystko wypadło jak najlepiej. Ze względu na społeczników. Oni są wyjątkowi, a gala żyje. Dzięki niej ci, którzy nie znali Jana Całki, poznają jego historię – podkreślała Dorota Piechowicz-Witoń.
Kapituła konkursu przyznała też wyróżnienia.
Lider Społeczny Roku 2022
- Natalia Ciępka, od dziecka związana artystycznie z Opolem, zajmuje się promocją ulicznej sztuki cyrkowej, tzw. Nowego Cyrku. Od 10 lat prezes Zarządu Stowarzyszenia Teatru Tańca i Ruchu Ogniem Mantikora. Jego widowiskowe występy znane są nie tylko mieszkańcom Opola, ale i całego województwa.
- Marek Łabno, znany jako opolski Mikołaj, organizuje coroczny Marsz Mikołajów. Znany także z działalności wolontaryjnej i charytatywnej, prowadzonej w ramach Stowarzyszenia Opolska Pozytywka. Ciepły, życzliwy człowiek, który nie odmawia nigdy pomocy.
- Alicja Chajduk, prezes Stowarzyszenia Rodzin Zastępczych „Jestem” w Opolu. Jest także pomysłodawczynią akcji „i ja mogę mieć nowy pokój”, dzięki którym odnowiono pokoje dzieci z rodzin zastępczych w Opolu. Angażuje się w liczne akcje pomocowe i charytatywne, m.in. pozyskała z zagranicy dary dla ukraińskich uchodźców, którzy znaleźli schronienie w akademiku Sokrates.
- Marcin Banaszkiewicz, opolski przedsiębiorca, który sam organizuje lub włącza się aktywnie w akcje społeczne i zbiórki, m.in. dla chorych dzieci i uchodźców z Ukrainy. Wspomaga ubogich, ufundował lodówkę społeczną. Zawsze chętny do pomocy.
Kategoria Pożytek Roku 2022
- „Złota Rączka” – pomocne Opole i druga edycja „Specjalista dla seniora” – Stowarzyszenie na Rzecz Integracji Środowiska Lokalnego „Chciej Chcieć”. W ramach projektu realizowanego przy współpracy z opolskim MOPR, Centrum Senior w Opolu oraz cztery Domy Dziennego Pobytu, seniorzy i osoby niepełnosprawne otrzymali bezpłatną pomoc w drobnych naprawach domowych, przekraczających ich możliwości finansowe lub fizyczne.
- „Opieka wytchnieniowa” – Fundacja Flexi Mind. Fundacja realizowała dwie edycje swojego programu, w 2021 i 2022 roku. Dzięki temu członkowie rodzin lub opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymali czas na odpoczynek i regenerację psychiczną i fizyczną oraz załatwienie różnych życiowych spraw. To bardzo ważne, ponieważ w przypadku wielu osób niepełnosprawnych opieka nad nimi pochłania cały czas.
- „Poznaj Opole” – Akademia Kultury Alternatywnej FUERTE. W ramach tego projektu powstało 18 materiałów filmowych, wideo-przewodników oraz filmów informacyjnych o Opolu. Zdobywają coraz większą popularność w sieci. Są oglądane zarówno przez mieszkańców miasta, jak i cudzoziemców.
- „Ośrodek środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży” Fundacji DOM w Opolu. Zespół psychologów, psychoterapeutów oraz terapeutów środowiskowych wspiera bezpłatnie dzieci i uczniów do 21 lat oraz ich rodziny. Obejmują oni kompleksową opieką osoby w kryzysie, mające trudność w relacjach z rówieśnikami lub bliskimi, z zaburzeniami emocjonalnymi, lękowymi itd.