Obecnie odszkodowanie za wypadek w pracy to 1431 zł za każdy 1 procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Od 1 kwietnia obowiązywać będzie nowa stawka – 1636 zł, a więc o 205 zł więcej.
Z racji tego, że stawka odszkodowania za wypadek w pracy wkrótce wzrośnie można się spodziewać, że suma odszkodowań, jakie wypłaci ZUS, będzie wyższa, niż do tej pory. Wskazuje na to trend obserwowany w ostatnich latach. Wynika z niego bowiem, że rośnie liczba wypadków.
– W 2024 roku na Opolszczyźnie przyznaliśmy 563 jednorazowych odszkodowań wypadkowych. Łącznie poszkodowani otrzymali blisko 6,2 mln zł – mówi Sebastian Szczurek, rzecznik ZUS w Opolu.
Obie te liczby są wyższe, niż w 2023 roku. Wtedy ZUS wypłacił 512 odszkodowań za wypadek w pracy, na sumę nieco ponad 4,3 mln zł.
W minionym roku najwięcej odszkodowań opolski ZUS przyznał w styczniu (64) i w październiku (58). Najmniej było ich w grudniu (28) i lipcu (38).
– Jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej jest najczęściej wypłacanym przez ZUS świadczeniem wypadkowym – wskazuje Sebastian Szczurek.
W skali kraju także widać wzrost liczby wypadków i wypłaconych odszkodowań.
- Rok 2024 – 43,9 tys. jednorazowych świadczeń, suma blisko 408,5 mln zł, przeciętne świadczenie – 9,3 tys. zł
- Rok 2023 – 42,7 tys. jednorazowych świadczeń, suma ponad 355 mln zł, przeciętna świadczenie – 8,3 tys. zł
Odszkodowanie za wypadek w pracy – kto może je dostać
Jak informuje Sebastian Szczurek, jednorazowe odszkodowanie za stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu za wypadek w pracy lub z tytułu choroby zawodowej może otrzymać osoba, której umowa o pracę wiąże się z opłacaniem składek na ubezpieczenie wypadkowe w ZUS.
– O jednorazowe odszkodowania mogą się starać przede wszystkim zatrudnieni na „etacie” tj. na podstawie umowy o pracę. W mniejszej mierze rekompensaty trafiają do osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą – mówi.
– Co ważne, prawo do odszkodowania mają także uprawnieni członkowie rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej – dodaje.
Odszkodowanie za wypadek w pracy – sposób wyliczania
Jednorazowe odszkodowanie za wypadek w pracy zmienia się co roku. Wszystko zależy od stawki za każdy 1 proc. stwierdzonego uszczerbku na zdrowiu, która obowiązuje od początku kwietnia danego roku do końca marca roku następnego. Obecnie to jeszcze 1431 zł, zaś od 1 kwietnia 2025 do 31 marca 2026 będzie to 1636 zł. Procent uszczerbku na zdrowie określa lekarz orzecznik ZUS lub komisja lekarska ZUS.
– Jeśli lekarz orzecznik ustali 5-procentowy uszczerbek, to od 1 kwietnia odszkodowanie wyniesie 8180 zł „na rękę” – mówi Sebastian Szczurek.
Rzecznik ZUS w Opolu wskazuje na inne wyliczenia jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej obowiązujących od kwietnia. Są to:
- 28 636 zł – tyle ZUS wypłaci za orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego
- 147 271 zł – odszkodowanie za śmierć ubezpieczonego wypłacane małżonkowi lub dziecku zmarłego
- 73 635 zł – odszkodowanie za śmierć ubezpieczonego wypłacane innemu członkowi rodziny jeśli jest do tego uprawniony
– W sytuacji, gdy prawo do zadośćuczynienia mają równocześnie małżonek oraz jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, kwota ta wyniesie 147 271 zł, a dodatkowo zwiększy się o 28 636 zł na każde z tych dzieci. Łączna kwota odszkodowania będzie następnie dzielona w równych częściach między uprawnionych – opisuje Sebastian Szczurek.
ZUS nie wypłaca odszkodowania z automatu – konieczny jest wniosek
Aby móc uzyskać odszkodowanie za wypadek w pracy od ZUS, po zakończeniu rehabilitacji i leczenia trzeba złożyć wniosek. Należy dołączyć do niego takie dokumenty, jak zaświadczenie o stanie zdrowia oraz dokumentacja medyczna. To wszystko trafia potem do ZUS.
– Lekarz orzecznik lub komisja lekarska ZUS ocenia stopień uszczerbku oraz jego związek z wypadkiem. Przyznanie lub odmowa przyznania tego świadczenia oraz ustalenie jego wysokości odbywa się na podstawie decyzji ZUS – mówi Sebastian Szczurek.
Rzecznik ZUS Opole wskazuje dokumenty niezbędne do wypłaty odszkodowania:
- protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, który sporządza pracodawca (w przypadku wypadku przy pracy ubezpieczonego zatrudnionego na podstawie umowy o pracę),
- karta wypadku wraz z załącznikami. Jeśli wypadkowi ulegnie osoba zatrudniona na podstawie innej umowy niż umowa o pracę np. na podstawie umowy zlecenia lub umowy agencyjnej postępowanie powypadkowego należy do obowiązków podmiotu, na rzecz którego wykonana była praca. W przypadku osoby prowadzącej pozarolniczą działalność lub współpracującej z taką osobą albo zatrudnionej na podstawie umowy uaktywniającej postępowanie powypadkowe przeprowadzi, właściwy ze względu na siedzibę prowadzenia działalności Zakład Ubezpieczeń Społecznych,
- prawomocny wyrok sądu pracy,
- decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej wydana przez państwowego inspektora sanitarnego.
W sytuacji, gdy ubiegamy się o odszkodowanie za wypadek w pracy po zmarłym, do ZUS z wnioskiem trzeba dostarczyć m.in.:
- dokument stwierdzający datę urodzenia i datę zgonu osoby, po której ma być przyznane jednorazowe odszkodowanie,
- dokument potwierdzający stopień pokrewieństwa (powinowactwa) z osobą zmarłą,
- odpis skrócony aktu małżeństwa, jeżeli o świadczenie ubiega się wdowa lub wdowiec,
- zaświadczenie o stanie zdrowia dziecka, wystawione przez lekarza prowadzącego leczenie, jeżeli przyznanie odszkodowania uzależnione jest od ustalenia niezdolności do pracy.
Czytaj także: Opolskie Centrum Onkologii znów bez wsparcia. „Czuję wściekłość”
***
Odważne komentarze, unikalna publicystyka, pasjonujące reportaże i rozmowy – czytaj w najnowszym numerze tygodnika „O!Polska”. Do kupienia w punktach sprzedaży prasy w regionie oraz w formie e-wydania