Stwierdzenie, że energetyka wiatrowa jest kluczowym filarem produkcji czystej i taniej energii elektrycznej, to dziś już znany wszystkim slogan. A jednak wciąż w Polsce jej rozwój jest niewystarczający dla realizacji ambitnych planów Unii Europejskiej. Założenia są bowiem takie, iż do 2030 roku z energetyki wiatrowej będzie pochodziło 43 proc. zużycia energii elektrycznej w całej Europie. Dziś średnia ta wynosi 17 procent, a Polska jest o 3 punkty procentowe poniżej tej średniej.
Z aktualnego raportu przygotowanego przez Instytut Energetyki Odnawialnej („Funkcjonujące Elektrownie i Farmy Wiatrowe w Polsce 2024”) wynika, że w marcu br. w Polsce działało 1400 instalacji wiatrowych przyłączonych do sieci elektroenergetycznej. Moc, jaką dają turbiny wiatrowe, to w sumie 9320,4 MW. Ubiegły rok był tu kluczowy, gdyż właśnie wtedy nastąpił rekordowy przyrost mocy – 1261 MW.
Turbiny wiatrowe – opolskie piąte od końca
Z licznych opracowań tej tematyki wynika, że największy potencjał do rozwoju energetyki wiatrowej mają województwa dolnośląskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie i – uwaga – opolskie. W 2017 roku na zlecenie opolskiego Urzędu Marszałkowskiego wykonana została analiza dotycząca najlepszych lokalizacji dla farm wiatrowych w naszym województwie. Wynikało z niej, że największy potencjał naturalny dla produkowania energii z wiatru mają u nas:
- region Gór Opawskich,
- masyw Chełmu koło Strzelec Opolskich,
- rejon Wzgórz Strzelińskich (gmina Grodków),
- Przedgórze Paczkowskie,
- Równina Grodkowska,
- Wyżyna Woźnicko–Wieluńska (Praszka),
- Równina Oleśnicka (Namysłów).
Między potencjałem a stanem obecnym jest jednak przepaść. Sprawdziliśmy, jak to teraz u nas wygląda. Z informacji dostarczonej przez biuro prasowe Urzędu Regulacji Energetyki wynika, że według stanu na 31 marca br. elektrownie wiatrowe działające na Opolszczyźnie wytwarzały 147,690 MW mocy. Opolszczyzna jest obecnie w krajowym „ogonie”. Liderem pod względem zrealizowanych projektów wiatrowych jest województwo zachodniopomorskie. Tamtejsze instalacje mają łączną mocy 2188,43 MW.
Drugie miejsce w tym zestawieniu zajmuje województwo wielkopolskie – 1331,01 MW. A trzecie – pomorskie 1326,43 MW. Mniej od nas prądu z wiatru wytwarza się tylko w czterech województwach:
- podkarpackim (145,09 MW),
- śląskim (110,30 MW),
- świętokrzyskim (44,08 MW),
- małopolskim (5,77 MW).
Dwa ostatnie mają jednak znikomy potencjał w tym zakresie – około 1 proc. Tymczasem potencjalna powierzchnia obszarów sprzyjających rozwojowi energetyki wiatrowej w naszym województwie przekracza 75 tys. ha. Ale jak wiadomo, turbiny wiatrowe pojawiały się w województwie opolskim dynamicznie energetyka do 2016 roku. Za rządów PiS wprowadzono ograniczenia odległościowe turbin od zabudowań mieszkalnych i wiele projektów uległo wtedy „zamrożeniu”.
Turbiny wiatrowe – te opolskie powiaty są liderami
Z zestawienia pracujących farm wiatrowych na Opolszczyźnie przygotowanego dla naszej redakcji przez URE wynika, że aktualnie najwięcej prądu wytwarzają wiatraki w powiecie namysłowskim – 61 MW. Składa się na to kilka farm i lokalizacji: Pągów w gminie Wilków – 52 MW oraz Wilków – Krzyków, Smarchowice – Namysłów – 10 MW.
Wiceliderem jest powiat głubczycki – 37,650 MW. Tu aż 30 MW płynie z gminy Głubczyce (Zopowy – Krzyżowice – Głubczyce – Zurzyce – Bogdanowice), 5 MW z Kietrza i 2,650 MW z Zawiszyc. Trzeci w kolejności pod tym względem jest powiat nyski: w gminie Kamiennik (Lipniki, Goworowice, Szklary, Chociebórz, Cieszanowice) turbiny dają aż 30,750 MW, a w gminie Paczków (Unikowice) – 6,500 MW. Czyli w sumie 37,250 MW.
Poza tym turbiny są jeszcze:
- w gminie Jemielnica w powiecie strzeleckim – 2,450 MW,
- w powiecie krapkowickim – 4,140 MW,
- w powiecie kluczborskim (Kuniów) – 4 MW,
- w powiecie kędzierzyńsko – kozielskim (Maciowakrze) – 1,200 MW.
Transformacja energetyczna jest jednak faktem i wiele wskazuje na to, że przyśpiesza. Sprzyjają temu reformy energetyczno–klimatyczne. Wiele planów dotyczących nowych farm doczeka się w końcu wdrożenia. A planów i przedsięwzięć w trakcie realizacji jest spora lista.
Kto następny?
Po zmianie przepisów odnoszących się do odległości (2021 r.) część inwestorów przystąpiła do „odmrażania” starych projektów. Podjęliśmy wyzwanie ustalenia, jakie inwestycje na Opolszczyźnie są w trakcie, a jakie są procedowane. Okazuje się, że jest to dość trudne.
Wiadomo, że gminie Grodków realizowana jest budowa dwóch farm wiatrowych – Silesia I i Silesia II (dawniej – Bąków I i Bąków II). W sumie ma tam znaleźć się 48 turbin o mocy 3,6 MW każda. Zgodnie z zapowiedzią, do sieci mają być wpięte jeszcze w tym roku. Inwestor podpisał umowę na odbiór energii przez fabrykę części akumulatorowych dla samochodów elektrycznych Umicore pod Nysą.
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Opolu informuje, że prowadzi obecnie postępowania środowiskowe w sprawie aż 19 lokalizacji turbin wiatrowych. Ich łączna moc – jak obliczyliśmy – mogłaby dać do 69 MW. Dotyczą one takich miejscowości jak:
- Prężynka,
- Laskowice,
- Rostkowice,
- Urbanowice,
- Grodzisko,
- Ucieszków,
- Ligota Wielka i Ligota Mała,
- Gierałtowice,
- Reńska Wieś,
- Dzielary,
- Jaborowice,
- Zakrzów,
- Boguchwałów,
- Księże Pole,
- Raków,
- Sułków,
- Dobrosławice,
- Słoków.
Siedem postępowań natomiast wciąż jest zawieszonych. To następujące projekty: Szybowice III, Rostkowice, Pawłowiczki, Lubrza, Lubrza I, Lubrza II i Biała.
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Opolu tłumaczy jednak, że nie posiada dokładnych informacji, ile takich inwestycji jest w przygotowaniu.
– Z posiadanego przez nas rozeznania wynika, że liczba planowanych na terenie województwa opolskiego farm jest znacząca i niewykluczone, że największą lub jedną z największych w chwili obecnej w kraju – komentuje Alicja Majewska, Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Opolu.
W planie wielka farma na południu Opolszczyzny
Jeśli plan się powiedzie, do skokowego rozwoju energetyki wiatrowej na Opolszczyźnie przyczynić się może jeszcze inwestycja planowana przez firmę Energia Przykona. Ta złożyła do RDOŚ wnioski o decyzje środowiskowe dla kilkunastu farm na południu województwa opolskiego. To projekt, za który odpowiada grupa Polsat Plus.
Plan zakłada, że turbiny będą produkować 500 MW mocy wytwórczej, „co przełoży się na produkcję energii elektrycznej na poziomie około 2,4 Twh rocznie”. To ma być największa farma wiatrowa w Polsce i jedna z największych w Europie.
Czytaj także: Zmiany w Programie Czyste Powietrze. Część dopiero weszła w życie
***
Odważne komentarze, unikalna publicystyka, pasjonujące reportaże i rozmowy – czytaj w najnowszym numerze tygodnika „O!Polska”. Do kupienia w punktach sprzedaży prasy w regionie oraz w formie e-wydania.
