Gala XVII edycji nagrody im. Ireny Sendlerowej „Za naprawianie Świata”, przyznawana nauczycielom szkół podstawowych i ponadpodstawowych, odbyła się w tym roku w Sejnach, na pograniczu polsko-litewskim. W sobotę jedenaście osób nominowanych do tej nagrody stanęło na scenie w sejneńskiej Białej Synagodze. Oni uczą i wychowują w duchu tolerancji i poszanowania dla innych. Wśród nich był 45-letni Jakub Mączyński.
– Byłem bardzo wzruszony, bo to dla nauczyciela jest bardzo bliskie sercu. Tym bardziej, że pierwsze nagrody Irena Sendler wręczała osobiście – mówi.
– Ta nagroda wspiera tych nauczycieli, którzy chcą wychowywać młodzież w duchu wartości przekazanych przez panią Irenę. Ona jest mi bardzo bliska, wiele projektów do tej pory zgodnych z tymi wartościami w naszej szkole się wydarzyło. To było bardzo miłe i motywuje do dalszej pracy – przyznaje.
Jakub Mączyński i jego filary działalności
Zanim przyznano nagrodę, wcześniej trzeba było napisać esej o tym, co się czuje w związku ze swoją działalnością na rzecz ludzi.
– Swój esej oparłem na czterech filarach moich działań. To wspieranie seniorów, ludzi koczujących na granicy polsko-białoruskiej, uchodźców z Ukrainy i wsparcie młodzieży LGBT+. Wszystkie moje działania nakierowane są na takie grupy społeczne, które możemy nazwać wykluczonymi, albo będącymi w mniejszości – opowiada Jakub Mączyński.
Od wielu lat włącza młodzież w działanie na rzecz seniorów, szczególnie w okresie najważniejszych dla nas świąt. Akcja nazywa się „Paka dla seniora”.
– Dwa razy do roku organizujemy zbiórki, żeby obdarować seniorów paczkami, ale przede wszystkim swoją obecnością. A teraz będziemy realizowali projekt dedykowany „Więźniom czwartego piętra”. W przypadku starszych ludzi bardzo często tak jest, że nawet jeśli ich sytuacja finansowa nie jest trudna, to są „uwięzieni” w swoich domach ze względu na chorobę, czy dysfunkcję ruchu. A my próbujemy coś z tym zrobić – mówi Jakub Mączyński.
Świadek dramatu na granicy
Natomiast po inwazji Rosji na Ukrainę wciągnął całą szkolną społeczność, czyli uczniów i rodziców, do działania na rzecz uchodźców wojennych, którzy znaleźli się w ich miejscowości. Zorganizowali magazyn z niezbędnymi artykułami do życia, co dość długo funkcjonowało.
– To było bardzo dla młodzieży mobilizujące, a przede wszystkim otwierające na drugiego człowieka. Bardzo się cieszę, bo edukacja przez działanie jest o wiele bardziej cenna, niż tysiąc godzin wychowawczych – zaznacza Jakub Mączyński.
Jeśli chodzi o uchodźców na granicy z Białorusią, zorganizowali dla nich kilka zbiórek. Kilka razy pojechał na granicę, jako wolontariusz, gdzie z pozostałymi działaczami pomagał dowożąc rzeczy, sortując je.
– To mocne przeżycie, bo tam naprawdę dzieje się tragedia. Faktem jest, że tam umierają ludzie – podkreśla tegoroczny laureat nagrody Ireny Sendlerowej.
Potem opowiadał młodzieży, co tam się dzieje. Ale też mobilizował do działania, by organizować np. zbiórki.
– Wiadomo, jaka była początkowo retoryka na ten temat. Nie zawsze prawdziwa, albo jej w ogóle nie było – dodaje.
Czwarty filar w eseju dotyczył uczniów LGBT+. Ostatnie osiem lat dla nastolatków nieheteroseksualnych, niebinarnych, to był bardzo trudny czas. To wokół ich szkoły aferę próbowali robić politycy Suwerennej Polski. A Jakub Mączyński jest szkolnym Rzecznikiem Praw Ucznia, więc z całych swoich sił pomagał uczniom i naprawiał trudną rzeczywistość.
Jakub Mączyński: Naprawiacze świata muszą liczyć się z hejtem
Czy łatwo być nauczycielem w naszych czasach?
– Nasza szkoła jest otwarta na te wartości, podobnie jak uczniowie i ich rodzice – podkreśla pan Jakub.
Przyznaje, że naprawiacze świata muszą się liczyć też z hejtem, bo lokalnie bywa różnie.
O nagrodę dla pana Jakuba zabiegała Małgorzata Targosz, dyrektorka I LO w Kędzierzynie-Koźlu. Zresztą, to szkoła, która już niejednokrotnie zasłynęła w Polsce tym, że nie płynęła z prądem, a pod prąd, pomagając młodzieży.
– Pisałam panu Jakubowi rekomendację, a zgłoszenie nauczyciela wyszło ze szkoły – potwierdza dyrektor Targosz. – Pan Jakub to osoba wrażliwa na ludzką krzywdę. Tam, gdzie ją widzi to się aktywizuje, w akcję pomocową angażując młodzież.
Okazja do tego, by zobaczyć jeden z jego najbliższych projektów już w czwartek 31 listopada o godz. 18 w I LO w Kędzierzynie-Koźlu. Wtedy odbędzie się koncert promujący antywojenną płytę „Kołysanka” nagraną przez uczniów szkoły.
***
Irena Sendlerowa (1910-2008), polska działaczka społeczna i charytatywna, w czasie II wojny światowej zaangażowała się w akcję pomocy Żydom, m.in. uratowała 2,5 tysiąca dzieci z warszawskiego getta. Przez długie lata jej działalność podczas okupacji niemieckiej była nieznana. Sprawiedliwa wśród Narodów Świata, dama Orderu Orła Białego. W latach 2007 i 2008 jej kandydatura została zgłoszona do Pokojowej Nagrody Nobla.