Legendarny już festiwal piosenki w Opolu organizowany jest od 1963 roku w Amfiteatrze, tuż obok wizytówki miasta – Wieży Piastowskiej. To właśnie na tej słynnej opolskiej scenie pierwsze kroki stawiała Maryla Rodowicz, Marek Grechuta, Zbigniew Wodecki, Wojciech Młynarski, Seweryn Krajewski, Andrzej Piaseczny, Justyna Steczkowska, Ewa Demarczyk, Irena Santor, czy Budka Suflera.
A tak to się zaczęło…
Inicjatorem budowy Amfiteatru był Karol Musioł, który wybrał się do Budapesztu, gdzie na Wyspie Św. Małgorzaty zobaczył jego pierwowzór. I tak w 1957 roku, po powrocie do Opola, zaproponował Miejskiej Radzie Narodowej projekt budowy.
Początkowo lokalizacją miała być wyspa Bolko. Dlatego, że na historycznej Pasiece znajdowała się archeologiczna osada Opolan z X wieku. Projektantem przyszłego amfiteatru Musioł uczynił opolskiego architekta Floriana Jesionowskiego.
– Marzyło mi się, by amfiteatr stanął tuż przy wieży Piastowskiej i pomieścił nawet trzy tysiące ludzi – wspominał w latach 90. ubiegłego wieku Jesionowski (zmarł w 2005 r.).
I tak rada miejska postanowiła, że Amfiteatr stanie jednak na Pasiece.
– Amfiteatr zaprojektowałem więc tak, by ominąć fundamenty Zamku Piastowskiego. Dlatego wyburzone już dziś zaplecze było takie krzywe – opowiadał w 1998 roku.
Budowa, głównie w czynie społecznym, ruszyła na początku lat 60. Pierwsze archiwalne fotografie dokumentujące budowę datowane są na 1960 i 1961 rok. Amfiteatr uroczyście otwarto pierwszego dnia festiwalu – 19 czerwca 1963 r.
Skąd KFPP w Opolu? To dziennikarze chcieli zmian
Idea festiwalu w Opolu swoje początki miała w burzy, która przetoczyła się nad warszawską redakcją Polskiego Radia. Big-beat stopniowo wypierało rock’n’rolla. Mimo to starsze pokolenie wolało utarte formy. Ten trend chcieli przełamać młodzi dziennikarze z „Trójki” – Jerzy Grygolunas i Mateusz Święcicki. Swój pomysł festiwalu zaprezentowali na kolegium Programu III Polskiego Radia. Było to w lutym 1963 roku.
Choć wtedy ich propozycję odebrano jako żart, to pierwszy opolski festiwal odbył się już za cztery miesiące. Festiwal Polskiej Piosenki po części miał się stać konkurencją dla międzynarodowego festiwalu piosenki w Sopocie. A w głównej mierze estradą dla polskich twórców i piosenkarzy. Miał być również forum, na którym nastąpiłaby konfrontacja polskiej produkcji z polską publicznością.
Pierwsza scenografia KFPP w Opolu była skromna
Warto tu dodać, że Florian Jesionowski to również twórca skromnej scenografii pierwszego KFPP. Podstawowym akcentem dekoracji była pięciolinia z nutką zakończoną u góry biało-czerwoną chorągiewką, umieszczona na ścianie zamykającej estradę.
Początkowo festiwale odbywały się w Amfiteatrze bez muszli. Dlatego pogoda dawała się we znaki: artyści śpiewali w ulewnym deszczu lub upale nie do wytrzymania.
Jednym z rekordzistów pod względem scenografii stworzonych do KFPP w Opolu jest Marek Grabowski – plastyk, scenograf, jak również autor licznych dekoracji do spektakli telewizyjnych. Pierwszą oprawę plastyczną „Opola” artysta zaprojektował na potrzeby XVI KFPP. Natomiast to projekty scenografii Giorgosa Stylianou-Matsisa wprowadziły festiwal w XXI wiek. Tworzył je z przerwami aż do 2022 roku.
Najpiękniejsze koncerty „Opola”
Warto też przypomnieć słynne edycje KFPP w Opolu, które zbudowały markę miasta na lata. Sprawiły także, że Opole zasłynęło jako stolica polskiej piosenki. To z pewnością m.in. koncert „Nastroje – nas troje” z 1977 roku. To wtedy na deskach Amfiteatru występowali tak wybitni autorzy jak Agnieszka Osiecka, Jonasz Kofta i Wojciech Młynarski.
Do historii zapisał się koncert „Róbmy swoje” z XXV KFPP z 1988 roku. W tym czasie obchodzono 25-lecie festiwalu oraz 25-lecie pracy artystycznej Wojciecha Młynarskiego. Inne pamiętne wydarzenia to „Pamiętajcie o ogrodach”, czyli wspomnieniowy koncert poświęcony twórczości zmarłego w 1988 roku Jonasza Kofty. Czy też legendarny spektakl muzyczny „Zielono mi” z XXXIV KFPP w 1997 roku, poświęcony pamięci Agnieszki Osieckiej. Wydarzenie nawiązywało do koncertu „Nastroje – nas troje” z 1977 roku.
Natomiast 43. KFPP przyniósł wyjątkowy koncert „Świat w obłokach” poświęcony twórczości Marka Grechuty. Do listy niezwykłych wydarzeń na opolskiej scenie trzeba też dodać koncert „Panna, madonna, legenda tych lat – w hołdzie Ewie Demarczyk’’ z 2011 roku, w ramach 48. KFPP. Ta wybitna artystka zdominowała opolską estradę podczas pierwszego festiwalu.
60. KFPP w Opolu. Wydarzenia okołofestiwalowe
Z okazji jubileuszu 60. KFPP w Opolu miasto przygotowało wyjątkowe wydarzenia, które będą towarzyszyć festiwalowi w przestrzeni miejskiej.
– Trudno sobie wyobrazić KFPP bez Kawiarenki z Gwiazdami na Rynku – podkreśla Łukasz Śmierciak z naczelnik Wydziału Promocji opolskiego ratusza. – Na spotkania z artystami opolskiego festiwalu przychodzą zawsze tłumy.
I dodaje, że kto nie wybierze się na koncerty do Amfiteatru, może obejrzeć festiwal w Strefie Widza. Ta co roku cieszy się wielkim zainteresowaniem fanów.
– Mieszkańcy oraz goście będą mogli bawić się również podczas otwartych dla publiczności koncertów zrealizowanych przez NCPP. W piątek największe hity wykona IRA, w sobotę Kasia Puma Piasecka & Friends. A w niedzielę wystąpi Piotr Jurkowski akustycznie. Transmisje koncertów będą poprzedzane konkursami. Wszyscy więc, którzy lubią dobrą zabawę i posiadają wiedzę o historii festiwalu, nie wrócą do domu z pustymi rękami – zapowiada Łukasz Śmierciak.
Już teraz trwa jubileuszowa wystawa w Muzeum Polskiej Piosenki „60xOpole. Festiwal Legenda”. To podróż przez sześć dziesięcioleci opolskich festiwali. W związku z tym przypominają o nich unikalne fotografie artystów, festiwalowe gadżety i pamiątkowe plakietki. Ale również festiwalowe plakaty.
Każdy, kto się wybierze na wystawę zobaczy stare projekty opolskiej festiwalowej scenografii. Hitem są też stroje artystów wybrane z różnych dekad. M.in. pokryte biżuterią wdzianko Michała Wiśniewskiego, które właściciel pożyczył muzeum na okoliczność ekspozycji.
Na 60-lecie „Opola” w Alei Gwiazd Polskiej Piosenki zostaną odsłonięte kolejne gwiazdy. Z kolei na ścianie kamienicy przy Placu Sebastiana – mural poświęcony Zbigniewowi Wodeckiemu, ikonie opolskiego festiwalu. Wszystkie wydarzenia będą stopniowo publikowane na miejskiej stronie w specjalnym serwisie „60 lat KFPP”.
Czytaj też: OFFOPOLE w ramach 60. KFPP w Stegu Arenie. W programie m.in. koncert pamięci Andrzeja Nowaka