Słowo „wypatrzyć” to zresztą słowo klucz. Większość przytoczonych gatunków występuje w „Czerwonej liście grzybów” – co oznacza, że są to okazy niezwykle rzadkie i niejednokrotnie zagrożone wyginięciem. To nie kanie, podgrzybki, prawdziwki czy borowiki. „Kosmiczne„ grzyby obecne w opolskich lasach powinny z nich pozostać.
Prezentowane niżej okazy wypatrzyli pracownicy Zespołu Opolskich Parków Krajobrazowych prowadząc inwentaryzację w Stobrawskim Parku Krajobrazowym. Przyrodnicy przypominają, że obok bezkręgowców jest to najbardziej liczna grupa organizmów. Wskazują, że w Polsce mamy już ponad 10 tys. stwierdzonych gatunków grzybów. Z tego ponad 3,5 tys. tworzy widoczne gołym okiem owocniki.
„Pomimo tego przez większą część roku trudno je dostrzec, gdyż występują głównie w postaci grzybni ukrytej w np. w glebie, drewnie lub ściółce. To nie owocniki, ale właśnie zbudowana z bardzo cienkich strzępek grzybnia jest najważniejszym elementem grzyba” – zaznaczają pracownicy ZOPK.
Grzyby – i te powszechnie występujące, i te wyglądające jak kosmiczne – odrywają istotną rolę w opolskich lasach. Tworzą mykoryzę, czyli symbiotyczne związki z drzewa. To taka forma współpracy polegająca na dzieleniu się wytwarzanymi przez siebie związkami. Grzyby biorą od drzew substancje powstające w procesie fotosyntezy, w zamian oddając różne związki mineralne.
Nie bez znaczenia jest też rola grzybów „saprotroficznych”. Te odpowiadają za rozkładanie martwych tkanek, głównie obumarłych drzew, ale zwierząt też. W ten sposób zapewniają odpowiedni obieg pierwiastków w przyrodzie.
„W końcu dużo gatunków to gatunki rzadkie, zagrożone i chronione, których występowanie świadczy o dobrze zachowanym ekosystemie leśnym” – stwierdzają przyrodnicy. Można powiedzieć, że takim świadectwem są też „kosmiczne” grzyby znalezione przez nich w opolskich lasach.
Kosmiczne grzyby w opolskich lasach – lista
Jakie grzyby znaleźli przyrodnicy podczas inwentaryzacji w Stobrawskim Parku Krajobrazowym? Prezentujemy je poniżej wraz z opisami przygotowanymi przez pracowników ZOPK.
Soplówka jeżowata (Hericium erinaceus)
Prawdziwy rarytas, gatunek pod ścisłą ochroną, krytycznie zagrożony – kat. E w Czerwonej liście grzybów. Gatunek ten stwierdzony został na obszarze projektowanego rezerwatu „Zieleniec”. Jest to obecnie jedno z kilkudziesięciu znanych stanowisk w całym kraju.
Gwiazdosz rudawy (Geastrum rufescens)
Jak wszystkie gatunki z tego rodzaju, jest grzybem bardzo rzadkim, krytycznie zagrożonym – kat. E w Czerwonej liście grzybów.
Trzęsak listkowaty ( Phaeotremella foliacea)
Ciekawy grzyb o charakterystycznym, galaretowatym owocniku wyrastającym na pniach i gałęziach drzew i krzewów. Gatunek dość rzadki, na Czerwonej liście grzybów ma przypisaną kat. I – o nieokreślonym zagrożeniu
Soplówka bukowa ( Hericium coralloides)
Charakterystyczny grzyb nadrzewny związany z bukami, gatunek pod częściową ochroną. Narażony na wymarcie – kat. V w Czerwonej liście grzybów.
Buławka rurkowata (Macrotyphula fistulosa)
Charakterystyczny gatunek związany z lasami wilgotnymi, rzadki, potencjalnie zagrożony wymarciem – kat. R w Czerwonej liście grzybów.
Smolucha bukowa (Ischnoderma resinosum)
Również bardzo rzadki grzyb nadrzewny związany z dobrze zachowanymi, starymi lasami z dużą ilością martwego drewna. Gatunek narażony na wymarcie – kat. V w Czerwonej liście grzybów.
Lakownica brązowoczarna (Ganoderma carnosum)
Gatunek związany z jodłami. Rzadki, narażony na wymarcie – kat. V w Czerwonej liście grzybów.
Pałecznica czerwonawa (Typhula erythropus)
Kolejny niewielki gatunek, którego owocniki wyrastają na obumarłych liściach.
Buławniczka nitkowata (Macrotyphula juncea)
Niepozorny gatunek wyrastający często na opadłych liściach, rzadki, potencjalnie zagrożony wymarciem – kat. R w Czerwonej liście grzybów.
Smolucha świerkowa (Ischnoderma benzoinum)
Bardzo rzadki grzyb nadrzewny związany z dobrze zachowanymi, starymi lasami z dużą ilością martwego drewna. Gatunek narażony na wymarcie – kat. V w Czerwonej liście grzybów.
Świecznica rozgałęziona (Artomyces pyxidatus)
Grzyb o bardzo charakterystycznym, rozgałęzionym owocniku wyrastającym z zmurszałych pniaków drzew. Rzadki, narażony na wymarcie – kat. V w Czerwonej liście grzybów.
Czytaj także: Wilki na ulicy w Opolu? Przyrodnicy: Fake news!
***
Odważne komentarze, unikalna publicystyka, pasjonujące reportaże i rozmowy – czytaj w najnowszym numerze tygodnika „O!Polska”. Do kupienia w punktach sprzedaży prasy w regionie oraz w formie e-wydania
