Pieniądze z UE wciąż do rozliczenia w 2023 roku
Dyskusje dotyczyły kończących się funduszy z Unii Europejskiej z trwającej perspektywy oraz założeń nowego programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Opolskiego 2021-2027.
– Wczoraj pokazaliśmy samorządom między innymi to, jak przesuwaliśmy pieniądze na działania związane z covid, wojną w Ukrainie czy zmianami klimatycznymi – mówi Andrzej Buła, marszałek województwa. – Na dziś mamy ponad 100 umów nierozliczonych, a rok 2023 jest ostatnim, w którym możemy to zrobić. Tych pieniędzy do rozliczenia jest 540 mln zł. Czeka więc nas wielka mobilizacja.
Przypomnijmy, że w obecnej, kończącej się perspektywie unijnej z puli ok. 4,5 mld zł, to 2 mld i 700 mln zł trafiło do samorządów. – Samorządy są więc bardzo ważnym partnerem w wydawaniu tych pieniędzy, są partnerami.
Marszałek Buła podkreślił, że obecnie już trwają przygotowania do tego, jak zarządzać pieniędzmi europejskimi.
– Rok 2023 upłynie raczej pod kątem rozmów na temat, w którym momencie ogłaszać nabory, m.in. na termomodernizację, niską emisję, kiedy ogłaszać projekty związane z edukacją. To będzie czas na pomysły i koncepcje.
Prawie miliard złotych dla opolskiego
Przypomnijmy, że dwa tygodnie temu Komisja Europejska zatwierdziła plan wydania 966,5 mln euro przez woj. opolskie do roku 2027. Zatwierdzona w Brukseli kwota bliska miliarda złotych dzieli się głównie na inwestycje, czyli projekty w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i projekty Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS).
– W zaokrągleniu 70 proc. przeznaczymy na inwestycje, a pozostałe 30 proc. na wszystko to, co związane jest z mieszkańcami – wyjaśnia dr inż. Karina Bedrunka, dyrektor Departamentu Funduszy Europejskich.
Pieniądze na inwestycje zostaną zapisane na projekty EFRR, który zakłada sześć osi priorytetowych, co stanowi 690,1 mln euro.
Pierwsza oś priorytetowa jest osią skierowaną przede wszystkim na wsparcie przedsiębiorczości. Fundusze europejskie zostaną wykorzystane na wzrost innowacyjności i poprawę konkurencyjności opolskiego. – Oś ta przewiduje 11 działań stricte dla podmiotów gospodarczych zarządzanych przez Opolskie Centrum Gospodarki – tłumaczy Karina Bedrunka.
Druga oś priorytetowa jest największa pod względem kwotowym – zarezerwowano na nią prawie 170 mln euro. – Takiej kwoty jeszcze nie mieliśmy – podkreśla dyrektor Bedrunka. – To pieniądze na wszystko, co jest związane z szeroko rozumianym środowiskiem.
Oś druga przewiduje siedem działań, a wśród nich są m.in. instrumenty finansowe w obszarze środowiska (ponad 51 mln euro), poprawa efektywności energetycznej w województwie opolskim (ponad 35 mln euro) czy zapobieganie zagrożeniom związanym ze zmianą klimatu (33 mln euro).
Druga część unijnych pieniędzy zostanie rozdysponowana na projekty EFS i zakłada ona cztery osie priorytetowe, na które trafi 276,1 mln euro. – Te pieniądze zostaną wykorzystane m.in. na opiekę społeczną i kształcenie ogólne, czyli po prostu zostaną w gminach, blisko ludzi – podkreśla marszałek Andrzej Buła.
Samorządowcy doceniają wsparcie z Unii. Na co wydają pieniądze?
Burmistrz Dobrodzienia, Andrzej Jasiński, podkreśla na wstępie, że gdyby nie wsparcie europejskie, jego gmina wyglądałaby zupełnie inaczej.
– Każdy, kto do nas przyjeżdża widzi wykorzystanie tych pieniędzy. Wizytówką jest rynek, otoczenie domu kultury, sprzęt do jego ogrzania. Ale są też inwestycje, których gołym okiem nie widać, jak kanalizacje czy wodociągi tak bardzo potrzebne – mówi Andrzej Jasiński. – W kolejnej perspektywie chcemy dalej poprawiać stan dróg, inwestować w kanalizację. Chcemy wykończyć ośrodek kultury z zewnątrz, przebudować w środku. A w ramach subregionu myślimy o zwiększeniu atrakcyjności turystycznej regionu.
Burmistrz Niemodlina zwraca uwagę, że planów jest bardzo dużo. – Bezwzględnie stawiamy na niską emisję, instalacje związane z OZE. Chcemy iść w tym kierunku, widzimy przecież co dzieje się w sferze energii – zaznacza Dorota Koncewicz. – Już teraz planujemy dokumentację związaną ze źródłami energii odnawialnej, by w jakimś stopniu zabezpieczyć się energetycznie, osiągnąć niezależność.
Na liście planowanych działań wylicza budowę przedszkola w Niemodlinie, ścieżki pieszo-rowerowe, kontynuację rozbudowy gospodarki wodno-ściekowej. – Nie bez przyczyny korzystałam z tego okresu finasowania na budowę, rozbudowę i modernizację oczyszczalni ścieków w Gościejowicach. Chcemy kanalizować pozostałe wsie wymieniać pozostałe wodociągi, które maja już swoje lata.
Burmistrz Krapkowic, Andrzej Kasiura, w ramach obecnej perspektywy podaje, że gmina kończy zadania związane z przebudową dróg, remiz strażackich, jest też na początku budowy ścieżek rowerowych.
– W przyszłości chcemy kompleksowo zrewitalizować centrum Krapkowic, przebudować rynek, oczekiwane są też zmiany w układzie komunikacyjnych i ścieżki rowerowe, na które bardzo czekają mieszkańcy. Liczymy na wsparcie w funduszach społecznych, które pomagają mieszkańcom w zdobyciu kwalifikacji, odnalezieniu się w systemie gospodarki – informuje Andrzej Kasiura.
Wójt Komprachcic Leonard Pietruszka, zauważa, że większość samorządowców jest nastawiona na projekty partnerskie. – Uczyliśmy się takich projektów już w poprzedniej perspektywie. W tej chwili, chociażby w związku z kryzysem, do projektów będziemy podchodzić rozsądniej – mówi. – Myślę, że po partnersku będziemy podchodzić do projektów drogowych w zakresie infrastruktury, dokończenia ciągów pieszo-rowerowych czy przebudowy dróg.
Dodaje, że priorytetem w nowej perspektywie unijnej dla gminy zostaje zrobienie odcinka głównej drogi wojewódzkiej w Polskiej Nowej Wsi oraz odcinka ok. 1,5 km drogi wojewódzkiej w Ochodzach.
Burmistrz Gogolina, Joachim Wojtala podkreśla, że gmina mocno liczy na pieniądze z EFS. – W strategii polityki senioralnej znalazły się duże oczekiwania wsparcia domów pomocy społecznej – zaznacza burmistrz.
Dodaje, że gmina przygotowała kompleksowe i modelowe rozwiązanie mieszkań serwisowanych w bezpośrednim sąsiedztwie Domu Spokojnej Starości „św. Barbara” w Kamionku. – Niestety koszty utrzymania rosną, będą jeszcze wyższe, więc chcemy mądrze wykorzystać bliskość naszej jednostki, gdzie skoncentrowana jest m.in. opieka medyczna, fizykoterapeutyczna, pielęgniarską. Seniorzy mają prawo do tego by się godnie starzeć – podkreśla.
