Ranking podsumowuje lata 2020-2022. FRDL przygotowało go dla każdego województwa. W przypadku woj. opolskiego opracowanie powstało we współpracy z Głównym Urzędem Statystycznym i Bankiem Gospodarstwa Krajowego w oparciu o 16 wskaźników. Jak wskazują organizatorzy, odnoszą się one do różnych wymiarów działalności jednostek samorządowych. Ocenie poddawane były m.in.:
- średnioroczne dochody własne oraz wydatki majątkowe budżetów gmin na 1 mieszkańca w latach 2020-2022,
- wskaźnik zadłużenia budżetów,
- udział wydatków bieżących budżetów gmin na administrację publiczną w wydatkach ogółem w roku minionym,
- środki niepodlegające zwrotowi na finansowanie programów i projektów unijnych, stanowiące dochód budżetów gmin na 1 mieszkańca.
Wśród wskaźników znalazły się też dane demograficzne, związane z finansowaniem kultury i oświaty oraz wyniki egzaminu ósmoklasisty. Liczył się także odsetek osób korzystających z sieci kanalizacyjnej, czy liczba podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowanych w REGON w przeliczeniu na 1000 osób ludności w wieku produkcyjnym.
Ranking opolskich gmin. Brzeg liderem…
Samorządy oceniane były w dwóch kategoriach: gmin mających powyżej 20 tys. mieszkańców i poniżej tej liczby. W pierwszej z nich zwyciężył Brzeg, na podium znalazły się też Nysa i Kędzierzyn -Koźle.
– To bardzo dobra informacja dla wszystkich mieszkańców naszego miasta. Brzeg został doceniony za swój zrównoważony rozwój i może pochwalić się tytułami „Lidera Województwa Opolskiego”, „Lidera Powiatu Brzeskiego” oraz „Lidera Zmian” – mówi burmistrz Brzegu, Jerzy Wrębiak.
– To pokazuje, jak wiele dobrego udało nam się zrobić w ostatnim czasie. Przeprowadzone inwestycje zwiększyły komfort życia brzeżan oraz pozwoliły na rozwój naszego miasta. Dziękuję moim pracownikom i współpracownikom, których zaangażowanie przyczyniło się do osiągnięcia najwyższych lokat we wszystkich kategoriach rankingu, a także mieszkańcom Brzegu za wsparcie i życzliwość okazywane na co dzień. Informacja cieszy nas tym bardziej, że oprócz uzyskania tytułu lidera w województwie, obroniliśmy tytuł lidera w powiecie, co świadczy o właściwym zarządzaniu miastem i stosowaniu dobrych praktyk – stwierdza.
…a Krapkowice ze sporym awansem
Wyróżniono też Lidera Zmian, czyli gminę która najbardziej poprawiła swój wynik w stosunku do poprzedniego rankingu. To Krapkowice, które z miejsca 9. skoczyły na 5. pozycję.
– Ten sukces cieszy tym bardziej, że ranking nie wiąże się z żadnymi opłatami wpisowymi czy manipulacyjnymi, bo to zawsze budzi kontrowersje – mówi Andrzej Kasiura, burmistrz Krapkowic.
– W naszym powiecie mamy gminy, które już od dawna odnoszą sukcesy w takich rankingach, mając wysoki poziom życia – mówię o Gogolinie i o Walcach – dlatego bardzo cieszę się, że udało nam się poprawić znacząco nasz wynik. To oznacza, że zmieniamy Krapkowice. Ten skok pokazuje rezultaty naszych działań, które od kilku lat konsekwentnie prowadzimy razem z moimi współpracownikami i radą miejską. Pewne czynniki są tu od nas niezależne, takie jak chociażby demografia. Ale już te związane z inwestycjami i wydatkami czy jakością nauczania, jak najbardziej odnoszą się do działań samorządu i ich tu jest najwięcej. To jest dobry prognostyk na przyszłość i informacja dla nas, że idziemy w dobry kierunku, jak również taka, co należałby jeszcze poprawić. Mimo ciężkiej sytuacji w finansowaniu oświaty widać, że nasz budżet jest stabilny. To bardzo ważne w obliczu nowych wyzwań jakie nas czekają, chociażby budowy Mostu Południowego – komentuje.
Ranking opolskich gmin. Skarbimierz najlepszy, Pokój liderem zmian
Wśród gmin małych najwyższą oceną otrzymał Skarbimierz, a tuż za nim znalazły się Ujazd i Popielów. W tej kategorii Liderem Zmian został Pokój, który skoczył w górę aż o 45 pozycji: na miejsce 9.
Wójt gminy Pokój Barbara Zając – podobnie jak burmistrz Kasiura – podkreśla, że za tymi pozytywnymi zmianami stoi praca wielu osób, a sukcesu nie da się osiągnąć krótkodystansowo – zwłaszcza jeśli dotyczy to gmin, które nie mają dużego potencjału w postaci dużych wpływów podatkowych od przedsiębiorstw. Pokój to gmina mało majętna, bez przemysłu, z przeważającymi glebami V i VI klasy, więc zwolnionymi z podatków. 90 proc. jej obszaru stanowi Stobrawski Park Krajobrazowy. Największym pracodawcą jest gmina i Zakład Komunalny. Dlatego, aby pozyskać pieniądze do budżetu, samorząd musi być bardziej przedsiębiorczy niż inne. A Pokój zgarnia nagrodę za nagrodą, tytuły, dyplomy i statuetki. Przykładem Złota Piłka Funduszy Europejskich za realizację projektów w ramach RPO WO w latach 2014- 2020 czy tytuł Opolskiej Gwiazdy Europy za pozyskiwanie środków europejskich na rozwój edukacji w latach 2004-2019.
– Jestem wójtem czwartą kadencję. To pozwoliło mi na długoterminowe, konsekwentne działania w wytyczonym kierunku. A my postawiliśmy na pozyskiwanie środków zewnętrznych z funduszy europejskich i rządowych – wskazuje Barbara Zając.
– Dzięki temu w budżecie na ten rok i na ubiegły aż 50 procent środków mogliśmy przeznaczyć na inwestycje. Kiedyś to było kilkanaście procent. Gdy zaczynałam urzędowanie, to budżet gminy wynosił kilkanaście milionów złotych, dziś to jest około 50 mln zł. W zeszłym roku realizowaliśmy 42 pozycje inwestycyjne. Tego by nie było, gdyby nie dotacje. Ale musimy też szukać pieniędzy na wkłady własne: nie boimy się obligacji, bierzemy pożyczki z WFOŚ. Co ważne, mam bardzo dobrego skarbnika: on potrafi pomnożyć każdą złotówkę. W naszej gminie mamy 22 stowarzyszenia i organizacje pozarządowe, które też pozyskują dotacje: na place zabaw, siłownie, na remonty w parafiach, na wiaty rekreacyjne. To odciąża budżet i pozwala kumulować środki na inne cele.
Liderzy w powiatach
FRDL nie upublicznia całego rankingu ze względu na rok wyborczy – by nie „dołować” włodarzy samorządów, którzy znaleźli się na dole listy. Podano natomiast liderów w poszczególnych powiatach:
- Brzeski – Brzeg, Skarbimierz i Lewin Brzeski;
- Głubczycki– Baborów, Głubczyce i Kietrz;
- Kędzierzyńsko – kozielskim – Bierawa, Reńska Wieś i Kędzierzyn–Koźle;
- Kluczborski – Kluczbork, Wołczyn i Lasowice Wielkie;
- Krapkowicki – Gogolin, Walce i Krapkowice;
- Namysłowski – Namysłów, Świerczów i Pokój;
- Nyski – Nysa, Paczków, Skoroszyce;
- Oleski – Dobrodzień, Praszka i Olesno;
- Opolski – Chrząstowice, Dobrzeń Wielki i Prószków;
- Prudnicki – Prudnik, Głogówek i Biała;
- Strzelecki – Ujazd, Kolonowskie i Strzelce Opolskie.
Magdalena Popławska, dyrektor Opolskiego Centrum Demokracji Lokalnej, podkreśla, że szeregowanie gmin odbywa się na podstawie „obiektywnych danych statystycznych, a nie według opłat jakie gminy zapłaciły, żeby być w rankingu – jak to ma miejsce w wielu takich przypadkach”.
– Ranking ma na celu wyłonienie i promowanie gmin, które wyróżniają się pod względem jakości życia. Prowadzimy go w oparciu o dane dostępne w statystyce publicznej. Publikowane rokrocznie rezultaty mogą stać się podstawą ważnej dyskusji. Zarówno na temat zarządzania na poziomie lokalnym, jak i nad strategicznymi kierunkami rozwoju całego regionu – mówi.
Ranking opolskich gmin przygotowany przez FRDL obejmuje wszystkie gminy województwa opolskiego, za wyjątkiem miasta na prawach powiatu – Opola.
Czytaj także: Ranking Perspektyw 2024. Poznaliśmy najlepsze opolskie licea i technika
