Zestawienie wydatków na ochronę powietrza i klimatu przygotowało czasopismo „Wspólnota”. Jego autorzy na warsztat wzięli kwoty, jakie samorządy województw, powiatów, miast wojewódzkich, powiatowych, miasteczek i gmin wiejskich zapisywały w sekcji 90005 budżetów. Prześledzili budżety z lat 2018-2021 i uzyskane sumy podzielili przez liczbę mieszkańców danego samorządu.
„Trzeba pamiętać, że nasz ranking, jak to bywa w przypadku niektórych innych zestawień, ma formę przybliżenia” – zaznaczają twórcy zestawienia. – „Klasyfikacja budżetowa nie jest wystarczająco precyzyjna i interesujące nas kwoty mogą być sporadycznie księgowane w innych miejscach. Ale wielkość wydatków w rozdziale 90005 wydaje się dobrym zobrazowaniem badanego zagadnienia”.
Ochrona powietrza – Skarbimierz, Paczków i Namysłów na czele
W zestawieniu wszystkich opolskich samorządów – niezależnie od szczebla – najlepiej wypada gmina Skarbimierz. Jej wydatki na ochronę powietrza w przeliczeniu na mieszkańca wyniosły blisko 1159 zł. Dało to Skarbimierzowi 55. miejsce w Polsce wśród gmin wiejskich. Wśród samorządów tego szczebla w województwie opolskim wysoko są też gminy Dąbrowa (184 zł) oraz Bierawa (150 zł).
Na drugim miejscu w naszym województwie jest Paczków. Wyłożył na ten cel ponad 507 zł. W skali kraju Paczków zajął 54. pozycję w gronie miasteczek. Wśród opolskich miasteczek dobrze wypadają też Lewin Brzeski (blisko 128 zł) oraz Ujazd i Dobrodzień (po około 93 zł).
Podium najwyższych nakładów na ochronę powietrza w województwie opolskim zamyka Namysłów. W przeliczeniu na mieszkańca wyniosły one blisko 263 zł, co dało 26. miejsce wśród miast powiatowych w Polsce. Pierwsza trójka opolskich miast powiatowych to jeszcze Strzelce Opolskie (77 zł) i Nysa (41 zł).
W Opolu ten wskaźnik wyniósł ponad 92 zł na mieszkańca. To dało stolicy regionu szóste miejsce wśród miast wojewódzkich. Najlepiej pod tym względem wypadła Bydgoszcz, z nakładami w wysokości blisko 393 zł. Czołową „dziesiątkę” miast wojewódzkich zamykają Kielce – prawie 19 zł.
Powiat strzelecki w krajowej czołówce
Jeśli chodzi o samorządy powiatowe, to najwyższy wynik wśród tych opolskich uzyskał powiat strzelecki z wynikiem ponad 154 zł. Takie nakłady na ochronę powietrza dały mu trzecie miejsce wśród wszystkich powiatów w Polsce.
Inna sprawa, że powiatowi brzeskiemu wydatki na poziomie blisko 21 zł na mieszkańca wystarczyły do zajęcia 17. pozycji w kraju. W powiatach prudnickim i kluczborskim wydatki te wyniosły odpowiednio 23 i 12 groszy na mieszkańca. Powiaty głubczycki, namysłowski, nyski i oleski nie wydały na to ani złotówki.
Do grona opolskich samorządów, u których autorzy zestawienia nie stwierdzili wydatków na ochronę powietrza, są też gminy Kietrz, Leśnica i Domaszowice.
Dwa złote wystarczą na krajowe podium
Ile trzeba wyłożyć na ochronę powietrza, aby znaleźć się na krajowym podium w gronie regionów? Okazuje się, że wystarczą nieco ponad 2 zł na mieszkańca. Tyle wydało na ten cel województwo opolskie. I dało to mu trzecie miejsce w Polsce. Pierwsze miejsce zajęło województwo śląskie, z nakładami blisko 16 zł per capita, a drugie małopolskie – 7 zł. W woj. pomorskim i świętokrzyskim nie wydano na ten cel żadnych pieniędzy.
Autorzy raportu wskazują, że od 2018 roku – po okresie dynamicznego wzrostu – wydatki na ochronę powietrza i klimatu w samorządach stanęły w miejscu.
„A biorąc pod uwagę rosnącą inflację, można wręcz mówić o lekkim regresie. My spodziewaliśmy się ich wzrostu” – wskazują.
Zaznaczają, że zapowiadany kilka lat temu rządowy program „Stop smog” nie przyniósł oczekiwanego przełomu. Dają jednak nadzieję na przyszłość.
„Znając jednak priorytety polityki Unii Europejskiej na kolejną perspektywę budżetową i rolę funduszy unijnych w kształtowaniu struktury wydatków (zwłaszcza inwestycyjnych) samorządów, spodziewamy się mimo wszystko wzrostu wydatków w tym obszarze” – argumentują autorzy zestawienia.
Czytaj także: Ten sezon grzewczy przyniesie śmiertelne żniwo. „Zmarnowano lata pracy”