Instytut Śląski i „Niepodległa”
– Rok 2022 był ostatnim rokiem funkcjonowania rządowego programu „Niepodległa” – mówi dr Krzysztof Kleszcz, wicedyrektor Instytutu Śląskiego w Opolu. – W jego ramach realizowaliśmy różnorodne projekty i wydawaliśmy książki. Nawiązywały one do jubileuszowego kontekstu. Rok 2022 był związany z rocznicą przyłączenia części Śląska do Polski oraz z rocznicą powstania Związku Polaków w Niemczech. Uczestniczyliśmy w tych obchodach. Między innymi organizując w Rybniku interaktywną wystawę „Górnego Śląska droga do Polski”, której byłem autorem, a także inscenizację powitania Wojska Polskiego na Śląsku. Wydaliśmy także związany z przyłączeniem części Śląska do Polski okolicznościowy dodatek. Z okazji rocznicy powstania Związku Polaków w Niemczech odbyły się uroczystości – z naszym udziałem – na Górze św. Anny.
Instytut Śląski przygotował – autorem jest prof. Michał Lis – czwartą już wystawę stacjonarną w ramach cyklu „Ślązacy dla Niepodległej”. Najnowsza ekspozycja ma podtytuł „Jeszcze nasza wiara słynie”. Co ciekawe podtytuły wystaw zwyczajowo pochodzą z piosenek śląskich.
Ekspozycji towarzyszy katalog. We współpracy z Muzeum Ziemi Kozielskiej Instytut Śląski przygotował kolejną wystawę pt. „Związek Polaków w Niemczech – Ziemia Kozielska”.
Co warto poczytać
W ramach programu „Niepodległa” Instytut wydał kilka publikacji: m.in. „Powstania śląskie i plebiscyt z perspektywy naukowej, dydaktycznej i muzealnej”, „Pamiętnik Górnoślązaka Konrada Szymika”. Ten ostatni we współpracy z Archiwum Państwowym w Opolu.
W serii Encyklopedia Wiedzy o Śląsku ukazały się m.in. książka „Stanisława Rosponda droga do Śląska” oraz „Krajobrazy miłości. Śląskie tropy w pisarstwie Jana Goczoła”.
Instytut wydał ponadto m.in. „Konsulat na granicy. Działalność Konsulatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Bytomiu (1922-1931)”, „Mniejszość niemiecka w życiu społeczno-politycznym województwa opolskiego po 1989 roku”, „Bogu na chwałę, nam na zbawienie. Budownictwo kościołów na Śląsku Opolskim w Polsce Ludowej (1945–1989)”. Osoby zainteresowane szerzej dorobkiem wydawniczym Instytutu mogą wziąć do ręki „Bibliografię publikacji Państwowego Instytutu Naukowego – Instytutu Śląskiego, Instytutu Śląskiego i Stowarzyszenia Instytut Śląski za lata 2007-2021”.
Dyrektor Kleszcz podkreśla, iż działalność Instytutu nie ogranicza się wyłącznie do aktywności publikacyjnej czy naukowej.
– W ramach „Niepodległej” – każdego roku – organizowaliśmy koncert pieśni patriotycznej – opowiada. – Na ostatnią edycję zaprosiliśmy polski zespół z Ukrainy, był u nas przez pięć dni zespół dziecięco-młodzieżowy z Baru. Chcieliśmy zwrócić uwagę na fakt, że Polacy tam żyją i też są w wojnie poszkodowani. Zaprosiliśmy także Opolan na wycieczki rowerowe „Szlakiem miejsc pamięci na Śląsku”. Wydaliśmy przewodnik rowerowy, a w nim 15 tras, które można przebyć, zdobywając odznaki. Ponadto – także z myślą o rowerzystach – broszurę o Domu Polskim na Górze św. Anny.
Czytaj także: Ruszył pierwszy internetowy „Leksykon – Kresowianie na Śląsku po 1945 roku”
