niedziela, 2 kwietnia, 2023
  • O redakcji
  • Regulamin
  • Ochrona danych
  • Kontakt
Opolska360
  • Strona główna
  • Aktualności
    • Opole
    • Region
    • Tylko u nas
    • Biznes
    • Nauka
    • Sport
    • Razem dla Środowiska
Brak wyników
Pokaż wszystkie wyniki
Opolska360
  • Strona główna
  • Aktualności
    • Opole
    • Region
    • Tylko u nas
    • Biznes
    • Nauka
    • Sport
    • Razem dla Środowiska
Brak wyników
Pokaż wszystkie wyniki
Opolska360
Brak wyników
Pokaż wszystkie wyniki
Home Tylko u nas

Gabriel Narutowicz był prezydentem dwa dni. Dostał trzy kule w plecy

Jeśli będzie się eskalować napięcie polityczne, to może się znaleźć człowiek lub kilku, którzy powiedzą, że tego napięcia wytrzymać nie potrafią - mówi prof. Marek Białokur, pracownik Katedry Dydaktyki, Nauk Wspomagających i Popularyzacji Historii Instytutu Historii UO.

Krzysztof Ogiolda Krzysztof Ogiolda
3 miesiące temu
w Najważniejsze, Tylko u nas
0
Józef Piłsudski Gabriel Narutowicz

14 grudnia 1922 Józef Piłsudski przekazał władzę Gabrielowi Narutowiczowi. Dwa dni później doszło do zamachu.

Krzysztof Ogiolda: Nieco ponad sto lat temu, 16 grudnia 1922 roku w sali „Zachęty” w Warszawie zastrzelony został pierwszy prezydent Rzeczpospolitej Gabriel Narutowicz. Kiedy się patrzy dziś na zamykanie całych ulic i kwartałów, gdy przejeżdża formalna lub nieformalna głowa państwa, trudno nie spytać, jak to było możliwe, że zamachowiec mógł podejść z bronią do prezydenta na kilka kroków?

Prof. Marek Białokur: To jest zaledwie kilka lat po tym, jak Polska odzyskała niepodległość. To nie było tak, że w listopadzie 1918 wszystkie instytucje i cała administracja działała jak w normalnie funkcjonującym państwie. Polska stała przed masą wyzwań i ochrona najważniejszych osób nie była priorytetem. Zweryfikowała to dopiero praktyka. Po zamachu na prezydenta ochronę głowy państwa zorganizowano lepiej, ale i tak z dzisiejszymi standardami porównać się jej nie da. Choć gdy przed Narutowiczem na czele państwa stał – jako naczelnik – Józef Piłsudski, to zamachy na niego organizowano, choćby w 1921 roku we Lwowie. Piłsudskiego uratowało doświadczenie z działalności konspiracyjnej. Usłyszał szczęk przeładowywanego rewolweru, uchylił się i uniknął kuli. Ranny został wojewoda lwowski.

Gabriel Narutowicz, wynalazca i uczony, takiego doświadczenia nie miał…

– W gmachu „Zachęty” odbywała się doroczna uroczystość prezentacji obrazów i rysunków wykonanych przez najlepszych polskich malarzy w kończącym się wówczas 1922 roku. Piłsudski w poprzednich latach też tę wystawę otwierał. Ale z niebezpieczeństwa, choć nastroje ulicy po wyborach prezydenckich były gorące, nie zdawano sobie sprawy także dlatego, że szczyciliśmy się jako Polacy, że u nas zamachów na własnych władców ani królobójców nie było, jeśli nie liczyć Piekarskiego, który spróbował zamachu na Zygmunta III Wazę.

Dla wielu ludzi z mojego pokolenia zamachowiec z 16 grudnia 1922 ma twarz Marka Walczewskiego, który zagrał Eligiusza Niewiadomskiego w filmie Kawalerowicza „Śmierć prezydenta” z 1977 roku. Walczewski pokazał go trochę jako psychopatę. Niewiadomski był szaleńcem opętanym wolą zabicia Piłsudskiego (Narutowicz był celem zastępczym) czy działał na polityczne polecenie i czyje?

– Obawiam się, że tego w tej rozmowie nie rozstrzygniemy. Swój testament zawarł w napisanych przez siebie „Kartkach z więzienia”. Uważał, że takie postaci jak Józef Piłsudski, czy Gabriel Narutowicz, któremu zarzucał, że wybrano go głosami lewicy i mniejszości narodowych, to są ludzie niegodni swoich urzędów, bo Polski wielkiej, Polski narodowej nie widzą i będą kraj prowadzili ku skarleniu.

  • Jakie były skutki zamachu?
  • Jest analogia do współczesnych relacji politycznych i wyraźnych gróźb wobec politycznych przeciwników: Zniszczę tych, którzy mnie krytykują?
  • Kim był Gabriel Narutowicz i dlaczego przyjechał do Polski?

Odpowiedzi na te i inne pytania w pełnej wersji rozmowy pt. „Był prezydentem dwa dni, dostał trzy kule w plecy” w najnowszym numerze tygodnika „Opolska”. Do kupienia w punktach sprzedaży prasy w regionie oraz w formie e-wydania.

Opolska okładka nr 11

Tags: Uniwersytet Opolski

Powiązane wpisy

nowe technologie
Najważniejsze

Psycholog nowych technologii: Musimy spuścić nasz mózg z cyfrowej smyczy

11 godzin temu
Rammstein na festiwalu w Opolu
Tylko u nas

Rammstein gwiazdą 60. Krajowego Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu!

22 godziny temu
Zygmunt Dziemba
Najważniejsze

Zygmunt Dziemba, prezes Kolejarza Opole: Wierzę w ten zespół

23 godziny temu
Laury Umiejętności i Kompetencji 2022
Biznes

Laury Umiejętności i Kompetencji 2022 rozdane. Kto otrzymał nagrody?

1 dzień temu
opolska PO Zbigniew Kubalańca Andrzej Buła Arkadiusz Wiśniewski
Tylko u nas

Tusk wyjechał, kwasy w opozycji zostały. Opolska PO kontra Arkadiusz Wiśniewski

2 dni temu
Prokuratura w Opolu
Region

Rekrutował ludzi do pracy i brał na nich pożyczki. Ponad setka poszkodowanych

2 dni temu

KUP e-WYDANIE

NAJPOPULARNIEJSZE

  • Rammstein na festiwalu w Opolu

    Rammstein gwiazdą 60. Krajowego Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu!

    0 udostępnienia
    Usdostepnij 0 Tweet 0
  • Ostatnia kaletniczka w Opolu zamyka biznes. „Od ponad 25 lat nikt nie zapytał o praktykę”

    0 udostępnienia
    Usdostepnij 0 Tweet 0
  • Rynek w Opolu przejdzie metamorfozę? Są wyniki konkursu na koncepcję

    0 udostępnienia
    Usdostepnij 0 Tweet 0
  • Media Markt w Opolu po remoncie. Jak zmieniło się wnętrze sklepu?

    0 udostępnienia
    Usdostepnij 0 Tweet 0
  • Osteopata z Opola: Stres ląduje w jelitach. W ten sposób dobija kręgosłup

    0 udostępnienia
    Usdostepnij 0 Tweet 0

PRZEGLĄDAJ PO KATEGORIACH

  • Bez kategorii
  • Biznes
  • Ekologia
  • Najważniejsze
  • Nauka
  • Opole
  • Region
  • Sport
  • Tylko u nas

PRZEGLĄDAJ PO TAGACH

Andrzej Buła Arkadiusz Wiśniewski biznes opole Boże Narodzenie Diecezja Opolska Dreman Futsal GDDKiA Opole Gwardia Opole inwestycje opole Ireneusz Jaki Janusz Kowalski Jarosław Kaczyński komunikacja Opole Koszykówka kultura opole Mickiewicz Kluczbork MKS Kluczbork Mniejszość Niemiecka Mundial 2022 MZD Opole Odra Opole PiS Opole Piłka nożna Piłka ręczna Platforma Obywatelska Opole (PO) PlusLiga Policja Opole Prokuratura Opole PSL Opole Puchar Polski Rafał Bartek Siatkówka Solidarna Polska Opole Stal Brzeg Stal Nysa Szpital Opole Witosa (USK) Unia Opole Uni Opole Uniwersytet Opolski Urząd Marszałkowski Opole Urząd Miasta Opole Weegree AZS Politechnika Opolska WiK Opole ZAKSA Kędzierzyn-Koźle
  • O redakcji
  • Regulamin
  • Ochrona danych
  • Kontakt

© Wydawnictwo SIlesiana 2022

Brak wyników
Pokaż wszystkie wyniki
  • Home
  • Region
  • Biznes
  • Opole
  • Najważniejsze
  • Sport
  • Nauka

© Wydawnictwo SIlesiana 2022

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist